در سیستمهای نظارتی، زاویه نصب دوربین مداربسته یکی از مهمترین و در عین حال نادیدهگرفتهشدهترین عوامل در کیفیت تصویر و مخصوصاً شناسایی چهره افراد است. حتی بهترین و گرانترین دوربینها هم اگر زاویه نصب درستی نداشته باشند، عملاً کارایی لازم را نخواهند داشت. در ادامه توضیح کامل این موضوع را میخوانید:
1. چرا زاویه نصب از کیفیت دوربین مهمتر است؟
دوربین هرچقدر هم رزولوشن بالایی داشته باشد، اگر صورت افراد:
-
از بالا دیده شود
-
کج یا نیمرخ ثبت شود
-
یا خارج از مرکز تصویر باشد
جزئیات چهره بهدرستی ثبت نمیشود. الگوریتمهای تشخیص چهره به نمای روبهرو یا نزدیک به روبهرو نیاز دارند تا بتوانند اجزای صورت را دقیق تحلیل کنند.
2. بهترین ارتفاع نصب برای تشخیص چهره
ارتفاع استاندارد نصب دوربین برای شناسایی چهره معمولاً بین:
🔹 ۲.۲ تا ۲.۵ متر از سطح زمین
دلایل:
-
چهره در محدوده دید مستقیم قرار میگیرد
-
زاویه دید طبیعیتری ایجاد میشود
-
احتمال ثبت کامل صورت (چشم، بینی، دهان) بیشتر است
نصب دوربین در ارتفاع بالاتر از ۳ متر باعث میشود تصویر بیشتر از فرق سر و پیشانی ثبت شود.
3. زاویه شیب مناسب دوربین
زاویه شیب دوربین نسبت به افق نباید زیاد باشد:
🔹 زاویه مناسب: حداکثر ۱۵ تا ۲۰ درجه
اگر شیب زیاد شود:
-
چهره کشیده یا فشرده میشود
-
جزئیات صورت از بین میرود
-
دقت فیس آیدی و تشخیص چهره کاهش مییابد


4. فاصله مناسب دوربین تا سوژه
فاصله زیاد یا خیلی کم هر دو مشکلساز هستند:
-
فاصله زیاد → صورت کوچک و بدون جزئیات
-
فاصله خیلی کم → اعوجاج لنز و بزرگنمایی غیرطبیعی
فاصله ایدهآل معمولاً:
🔹 ۲ تا ۵ متر (بسته به لنز دوربین)
5. تأثیر زاویه نصب بر فیس آیدی و هوش مصنوعی
دوربینهای مجهز به هوش مصنوعی برای عملکرد صحیح نیاز دارند:
-
زاویه صورت کمتر از ۳۰ درجه چرخش
-
نور یکنواخت روی صورت
-
ثبت هر دو چشم در تصویر
زاویه نصب اشتباه باعث:
-
خطای شناسایی
-
افزایش چهرههای ناشناس
-
کاهش دقت دیتابیس چهرهها
6. تفاوت زاویه نصب برای نظارت عمومی و تشخیص چهره
-
نظارت عمومی: دوربین میتواند بالاتر نصب شود (۳ تا ۴ متر)
-
تشخیص چهره: نیاز به نصب دقیق و پایینتر دارد
به همین دلیل در پروژههای حرفهای معمولاً:
✔ یک دوربین برای نظارت کلی
✔ یک دوربین اختصاصی برای تشخیص چهره
نصب میشود.
7. اشتباهات رایج در نصب زاویه دوربین
-
نصب دوربین روی سقف با شیب زیاد
-
قرار دادن دوربین دقیقاً بالای درب ورودی
-
استفاده از لنز واید برای تشخیص چهره
-
بیتوجهی به نور پشت سر سوژه (Backlight)
جمعبندی نهایی
زاویه نصب صحیح دوربین مداربسته نقش حیاتی در شناسایی چهره، کیفیت تصویر و عملکرد هوش مصنوعی دارد.
با رعایت ارتفاع مناسب، شیب استاندارد و فاصله درست، حتی یک دوربین معمولی میتواند عملکردی بهتر از یک دوربین گرانقیمت با نصب غیراصولی داشته باشد.

