فیس آیدی یا تشخیص چهره (Face Recognition) در دوربینهای مداربسته یکی از پیشرفتهترین قابلیتهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی است که برای شناسایی، تفکیک و مدیریت افراد استفاده میشود. در ادامه توضیح کامل و مرحلهبهمرحله نوع عملکرد آن را میخوانید:
در مرحله اول، دوربین یا دستگاه ضبط (NVR/DVR) با استفاده از الگوریتمهای پردازش تصویر، وجود چهره انسان را در تصویر تشخیص میدهد.
در این مرحله هنوز هویت فرد مشخص نمیشود، فقط سیستم تشخیص میدهد که این شیء «چهره انسان» است و نه جسم یا حیوان.
پس از تشخیص چهره، سیستم نقاط کلیدی صورت را شناسایی میکند، مانند:
فاصله بین دو چشم
شکل فک و گونه
فرم بینی و لبها
نسبت اجزای صورت به یکدیگر
این اطلاعات به صورت یک الگوی دیجیتال یا کُد ریاضی ذخیره میشود، نه تصویر خام.
چهره هر فرد به یک کد بیومتریک منحصربهفرد تبدیل میشود. این کد حجم کمی دارد و برای مقایسه سریع استفاده میشود.
به همین دلیل سیستم میتواند هزاران چهره را در دیتابیس ذخیره و مدیریت کند.
اگر قبلاً چهرههایی در سیستم ثبت شده باشد (مثلاً پرسنل یا افراد مجاز)، سیستم چهره جدید را با دیتابیس مقایسه میکند:
در صورت تطابق → شناسایی فرد
در صورت عدم تطابق → ثبت به عنوان فرد ناشناس
در برخی سیستمها درصد شباهت (مثلاً 85٪ یا 90٪) قابل تنظیم است.
پس از شناسایی، سیستم میتواند اقدامات زیر را انجام دهد:
ارسال هشدار (پیامک، اپلیکیشن، ایمیل)
ثبت ورود و خروج افراد
فعالسازی آلارم یا باز کردن درب
ذخیره گزارش زمان، مکان و تصویر چهره
مدلهای ساده: فقط تشخیص چهره دارند (Face Detection)
مدلهای حرفهای: تشخیص + شناسایی + دستهبندی + جستجوی پیشرفته
مدلهای حرفهای در نور کم، زاویهدار، با ماسک یا عینک نیز دقت بالاتری دارند.
فیس آیدی میتواند در سه حالت انجام شود:
داخل خود دوربین (Edge AI)
داخل دستگاه NVR
روی سرور مرکزی یا فضای ابری
هرچه پردازش به دوربین نزدیکتر باشد، سرعت بالاتر و مصرف اینترنت کمتر است.
کیفیت تصویر و رزولوشن دوربین
نور محیط
زاویه صورت
پوشش صورت (ماسک، کلاه)
قدرت پردازنده و الگوریتم نرمافزاری
فیس آیدی در دوربینهای مداربسته با تحلیل هوشمند چهره، تبدیل آن به داده بیومتریک و مقایسه با بانک اطلاعاتی کار میکند و نقش مهمی در امنیت، کنترل تردد، مدیریت سازمانی و کاهش خطای انسانی دارد. این فناوری در سیستمهای حرفهای امنیتی امروزه یک قابلیت کلیدی محسوب میشود.
